ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ (Fire alarm system) คืออะไร ประกอบด้วยอะไรบ้าง

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ คืออะไร

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ หรือ ระบบ fire alarm คือ ระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ โดยจะแจ้งเตือนไฟไหม้ผ่านระบบอุปกรณ์แจ้งเหตุเพลิงไหม้ต่างๆ เช่น ชุดจ่ายไฟ แผงควบคุม อุปกรณ์เริ่มสัญญาณ อุปกรณ์แจ้งสัญญาณ และอุปกรณ์เสริมอื่นๆ เป็นต้น เพื่อแจ้งให้คนภายในพื้นที่ทราบว่ามีเหตุเพลิงไหม้ และให้ทำการควบคุมเพลิงไม่ให้ลุกลามจนเกิดอุบัติเหตุ และอพยพผู้คนออกจากพื้นที่อย่างรวดเร็วและปลอดภัยที่สุด การออกแบบระบบเตือนไฟไหม้จึงต้องออกแบบให้เหมาะสมกับลักษณะอาคารนั้นๆ มากที่สุด

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ (Fire Alarm System) ประกอบด้วยอะไรบ้าง

1. ชุดจ่ายไฟ (Power Supply)

ชุดจ่ายไฟเป็นอุปกรณ์แปลงกำลังไฟฟ้าของแหล่งจ่ายไฟให้เป็นกำลังไฟฟ้ากระแสตรง นำไปจ่ายให้กับระบบพลังงาน โดยทั่วไปแล้วชุดจ่ายไฟจะต้องมีระบบไฟฟ้าสำรอง สำหรับให้ระบบยังทำงานอยู่ได้ในขณะที่เกิดเหตุไฟฟ้าดับ

2. แผงควบคุม (Fire Alarm Control Panel)

แผงควบคุม ตู้ควบคุมสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ เป็นทั้งส่วนควบคุมและตรวจสอบการทำงานของระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ สามารถแสดงผลการตอบสนองของอุปกรณ์ตรวจจับสัญญาณเพลิงไหม้ รวมถึงส่งสัญญาณไฟ alarm แจ้งเหตุเพลิงไหม้ ไปตามตำแหน่งต่างๆ ที่วางระบบสัญญาณไฟอลามไว้ ส่วนประกอบสำคัญของตู้ควบคุมระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ตู้ fire alarm ได้แก่

1. CPU ตู้ควบคุม fire alarm
2. สัญญาณไฟ LED บอกสถานะต่างๆ เช่น
   • ไฟแสดงแหล่งจ่ายไฟ
   • ไฟแสดงสถานะการตรวจจับของอุปกรณ์
   • ไฟแสดงสถานะขัดข้องของอุปกรณ์ตรวจจับและระบบ
3. ปุ่มควบคุมการทำงานต่างๆ เบื้องต้น เช่น
   • ปุ่มรับทราบเหตุการณ์
   • ปุ่มหยุดเสียงการแจ้งเหตุ
   • ปุ่มเคลียร์เหตุการณ์ต่างๆ
4. Main Sound Buzzer ส่งเสียงดังขณะเแจ้งเหตุ ประกอบไปด้วย
   • ชุดจ่ายไฟ
   • แผงควบคุม
   • อุปกรณ์ประกอบ
   • อุปกรณ์เริ่มสัญญาณ
   • อุปกรณ์แจ้งสัญญาณ

3. อุปกรณ์เริ่มสัญญาณ (Initiating Devices)

อุปกรณ์เริ่มสัญญาณ อุปกรณ์ตรวจจับเหตุเพลิงไหม้ และส่งสัญญาณเตือนอัคคีภัยตรวจจับได้ถึงความร้อน ควันและเปลวไฟ เป็นต้น โดยอุปกรณ์เริ่มสัญญาณจะแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่

3.1 อุปกรณ์เริ่มสัญญาณแบบมือดึงจากบุคคล (Manual Pull Station)

อุปกรณ์แจ้งเหตุด้วยมือเป็นอุปกรณ์แจ้งสัญญาณเตือนอัคคีภัยแบบใช้มือกด ดึง หรือทุบกระจก โดยจะติดตั้งอุปกรณ์แจ้งเหตุเพลิงไหม้ด้วยมือในจุดที่สังเกตได้ง่าย เมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ผู้พบเหตุก็จะสามารถเริ่มสัญญาณดับเพลิงได้เลย

3.2 อุปกรณ์เริ่มสัญญาณโดยอัตโนมัติ (Detectors)

อุปกรณ์เริ่มสัญญาณโดยอัตโนมัติ เป็นอุปกรณ์ที่สามรถตรวจจับการเกิดเหตุเพลิงไหม้ได้โดยอัตโนมัติ จากการมีปฏิกริยาไวต่อสภาะตามระยะต่างๆ ของการเกิดเพลิงไหม้ ชนิดของอุปกรณ์เริ่มสัญญาณอัตโนมัติ ได้แก่

1. อุปกรณ์ตรวจจับควันไฟ (Smoke Detector) แบ่งเป็น 2 ชนิด
   • อุปกรณ์ตรวจจับควัน แบบลำแสง (Projected Beam Detector)
   • อุปกรณ์ตรวจจับควัน แบบใช้ในท่อลม (Duct Smoke Detector)
2. อุปกรณ์ตรวจจับความร้อน (Heat Detector) แบ่งเป็น 2 ชนิด
   • อุปกรณ์ตรวจจับความร้อน ชนิดกำหนดอุณหภูมิ (Fixed Temperature)
   • อุปกรณ์ตรวจจับความร้อน ชนิดคอมบิเนชั่น (Combination)
3. อุปกรณ์ตรวจจับเปลวไฟ (Flame Detector) แบ่งเป็น 2 ชนิด
   • ชนิดตรวจจับแสงที่เป็นแสงอินฟาเรด(Infrared)
   • ชนิดตรวจจับแสงที่เป็นแสงอัลตราไวโอเลต (Ultraviolet)
4. อุปกรณ์ตรวจจับแก๊ส (Gas Detector)
5. อุปกรณ์ตรวจสอบน้ำไหล (Water Flow Switch)

โดยควรตรวจเช็คระบบไฟอลามอยู่เสมอว่าอุปกรณ์แจ้งเตือนไฟไหม้ยังสามารถใช้งานได้อย่างปกติอยู่หรือไม่ โดยตรวจเช็คจากการใช้ชุดทดสอบอุปกรณ์ตรวจจับ

4. อุปกรณ์แจ้งสัญญาณด้วยเสียงและแสง (Audible & Visual Signalling Alarm Devices)

อุปกรณ์แจ้งสัญญาณด้วยเสียงและแสง เป็นอุปกรณ์ที่ใช้เสียงหรือแสงในการเตือนสัญญาณแจ้งเหตุไฟไหม้ที่เกิดขึ้นในพื้นที่อาคาร หรือบริเวณที่ติดตั้งอุปกรณ์

ชนิดของอุปกรณ์แจ้งเตือนไฟไหม้ด้วยแสงและเสียง เช่น

• กระดิ่งเตือนภัย
• สัญญาณไฟ
• เสียงอิเล็กทรอนิคส์
• เสียงสโลว์-วูฟ เสียงประกาศจากลำโพง
• แสงไฟกระพริบ

5. อุปกรณ์เสริม (Auxiliary Devices)

อุปกรณ์เสริมคืออุปกรณ์ที่ทำงานเชื่อมกับระบบอื่นๆ ของระบบแจ้งเตือนไฟไหม้ ทำหน้าที่เชื่อมสัญญาณไปยังระบบต่างๆ ของอาคาร เช่น

• ควบคุมการเปิด-ปิดประตูหนีไฟ
• ควบคุมการปิดพัดลมในระบบปรับอากาศ
• ควบคุมระบบบังคับลิฟต์ลงมาชั้นล่าง
• ควบคุมระบบกระจายเสียงและประกาศแจ้งข่าว
• ทำงานร่วมกับระบบดับเพลิง

ประเภทของระบบ fire alarm

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้แบบ conventional

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้แบบ conventional เป็นระบบการแจ้งเตือนเพลิงไหม้แบบเป็นโซน โดยแบ่งพื้นที่การควบคุมของอาคารออกเป็นส่วนๆ ตามมาตรฐานของกฎหมายระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ เพื่อให้มีระยะค้นหาในจุดที่เกิดเหตุได้ ระบบนี้จะเดินสายชุดเดียวกับตู้ Fire Alarm Control Panel ตู้ Control Fire Alarm จะแสดงสัญญาณขึ้น เมื่ออุปกรณ์ใดถูกกระตุ้น เมื่ออุปกรณ์ใดส่งสัญญานไฟไหม้ ตู้คอนโทรลไฟอลามจะแสดงว่ามีสัญญานเตือนไฟไหม้ แต่ไม่ระบุตำแหน่งได้

ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้แบบ addressable

ระบบ fire alarm แบบ addressable เป็นระบบการแจ้งเตือนเพลิงไหม้ที่สามารถบอกพื้นที่หรือระบุตำแหน่งการเกิดเหตุได้โดยตรง ระบบนี้สามารถระบุได้อย่างรวดเร็วว่าเกิดเหตุขึ้นที่ตำแหน่งใด ทำให้อพยพคนออกจากอาคารได้อย่างรวดเร็ว มักติดตั้งระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้แบบ addressable ในอาคารขนาดใหญ่

หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ สามารถติดต่อ บริษัท ซานโต ไฟร์ โปรดักท์ จำกัด เพื่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ เรายินดีให้คำปรึกษาโดยไม่มีค่าใช้จ่าย เรามีบริการติดตั้งระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ โดยผู้เชี่ยวชาญด้านการดับเพลิง พร้อมช่วยเหลือในการตรวจสอบระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ติดตั้งระบบสัญญาณแจ้งเหตุเพลิงไหม้ตามกฎหมาย นอกไปจากนี้ บริษัท ซานโต ไฟร์ โปรดักท์ จำกัด ยังจำหน่ายอุปกรณ์ในระบบเพลิงไหม้หลากหลายประเภท ทั้งถังดับเพลิง ชุดดับเพลิง และอุปกรณ์เซฟตี้อื่นๆหากสนใจสามารถติดต่อสอบถามได้ที่เบอร์โทร 02-245-9560, 02-248-3087 ได้ตลอดวันจันทร์ – ศุกร์ เวลา 8.00 – 17.00 น. ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์